Berat gecesi kader değişir mi?
İslam inancında Berat Gecesi, Şaban ayının 15. gecesine denk gelen mübarek bir gecedir. Bu gece, Kur’an-ı Kerim’de de işaret edilen ve özellikle İslam âlimleri tarafından "kurtuluş, af ve rahmet gecesi" olarak kabul edilen özel zaman dilimlerinden biridir. Berat kelimesi, Arapça kökenli olup "berâet" yani temize çıkma, arınma, günahlardan kurtulma anlamına gelir. Müslümanlar için bu gece, günahların affedildiğine, duaların kabul edildiğine ve yeni bir başlangıç yapma fırsatı sunulduğuna inanılan önemli bir rahmet vesilesidir. Ancak, kaderin değişip değişmeyeceği meselesi, derin ve çok yönlü bir konudur.
Kader Nedir? Değişebilir mi?
Kader, İslam inancına göre Allah’ın ezelden ebede kadar her şeyi bilmesi ve takdir etmesi anlamına gelir. Kader ve kazâ kavramları, İslam’ın temel inanç esaslarından biri olan "iman" içinde yer alır. Kader, Allah’ın ilmiyle her şeyi bilmesi; kazâ ise bu bilgilerin zaman içinde gerçekleşmesidir.
Kur’an-ı Kerim’de kaderle ilgili pek çok ayet bulunmaktadır. Örneğin, "Biz her şeyi bir ölçüye göre yarattık." (Kamer, 49) ayeti, kaderin ilahi bir düzen içinde olduğunu ifade eder. Aynı zamanda, "Allah dilediğini siler, dilediğini bırakır. Ana kitap (Levh-i Mahfuz) O’nun katındadır." (Ra’d, 39) ayeti, bazı şeylerin değişebilir olduğunu işaret etmektedir. Bu bağlamda İslam âlimleri, kaderin "mutlak kader" ve "muallak kader" olmak üzere ikiye ayrıldığını belirtmişlerdir.
Mutlak Kader (Levh-i Mahfuz’daki Değişmez Kader): Bu kader, Allah’ın kesin olarak takdir ettiği ve değişmesi mümkün olmayan kaderdir. Mesela, bir kişinin hangi tarihte, hangi yerde doğacağı ve öleceği, Allah’ın ezelî ilminde bellidir ve bu değişmez.
Muallak Kader (Değişebilir Kader): Bu kader, dua, ibadet, iyilik ve kötülük gibi insanın iradesine bağlı olarak değişebilecek kaderdir. Bir hadiste Peygamber Efendimiz (s.a.v), "Dua, kazayı (muallak kaderi) değiştirir." (Tirmizî, Kader, 6) buyurarak, özellikle dua ve tövbenin kaderin bazı yönlerini değiştirebileceğini vurgulamıştır.
Berat Gecesinde Kaderin Değişimi
İslam âlimleri, Berat Gecesi’nin kaderle olan ilişkisini şu şekilde açıklarlar: Bu gece, bir yıllık olayların takdir edildiği, yani o yıl içinde olacak olayların yazıldığı bir zaman dilimidir. Duhan Suresi 3-4. ayetlerde bu durum şöyle belirtilir:
"Şüphesiz, biz onu mübarek bir gecede indirdik. Gerçekten biz, insanları uyaranlarız. O gecede her hikmetli iş, tarafımızdan bir emirle ayırt edilir."
Bu ayetlerin tefsirinde, birçok müfessir, Berat Gecesi’nin bu hikmetli işlerin belirlendiği gece olduğunu ifade eder. Yani, bu gece insanların rızıklarının, ömürlerinin, bela ve musibetlerinin yazıldığı, ancak dua, sadaka ve ibadetle bazı şeylerin değişebileceği bir gece olarak kabul edilir.
İbn Abbas (r.a) ve bazı sahabeler, Berat Gecesi’nde bir yıllık takdirlerin Levh-i Mahfuz’dan alınarak ilgili meleklere teslim edildiğini söylemişlerdir:
Ölüm Meleği (Azrail), o yıl kimlerin öleceğini öğrenir.
Rızık Meleği (Mikail), insanların o yılki rızıklarını bilir.
Doğum Meleği (İsrafil), doğacak çocukların bilgisine sahip olur.
Bu bağlamda, Berat Gecesi'nde yapılan dua ve ibadetler, muallak kaderin değişmesine vesile olabilir. Eğer bir kişi samimi tövbe eder, ihlaslı dualarla Allah’a yönelirse, Allah onun hakkında hayırlı olanı takdir edebilir.
Dua, Sadaka ve İbadetle Kaderin Yumuşaması
İslam inancına göre, dua ve ibadet kaderin bazı yönlerini değiştirebilir. Birçok hadiste özellikle sadakanın belaları def ettiğinden bahsedilir. Nitekim "Sadaka belayı def eder." (Taberani) hadisi de bunu destekler. Bu yüzden Berat Gecesi, samimi bir tövbe, istiğfar, namaz ve sadaka ile geçirilirse, Allah’ın rahmetine mazhar olma ihtimali yüksektir.
Peygamber Efendimiz (s.a.v), Berat Gecesi’nde Allah’ın mağfiretinin geniş olduğunu ve Allah’ın bu gece mümin kullarını affettiğini şöyle haber vermiştir:
"Allah Teâlâ, Şaban'ın on beşinci gecesi dünya semasına rahmetiyle tecelli eder ve Kelb kabilesinin koyunlarının tüyleri kadar çok insanı affeder." (İbn Mâce, İkâmetü’s-Salât, 191)
Bu nedenle, Berat Gecesi’nde samimi bir tövbe ile Allah’a yönelen kişi, günahlarından arınabilir, rızkının genişlemesini, belaların uzaklaştırılmasını, hayırlı ömür verilmesini niyaz edebilir.
Kaderimiz Değişebilir mi?
Kaderin mutlak kısmı değişmezken, muallak kısmı dua, tövbe, ibadet ve iyi amellerle değişebilir. Berat Gecesi, bu değişimin gerçekleşebileceği en önemli zaman dilimlerinden biridir. Bu gece, geçmişi gözden geçirmek, hatalardan ders çıkarmak ve yeni bir sayfa açmak için büyük bir fırsattır. Müslümanlar, bu mübarek geceyi gafletle geçirmemeli; dua, istiğfar ve ibadetle Rabb’ine yönelerek, hem dünyaları hem de ahiretleri için hayır istemelidir.
Berat Gecesi, sadece bir gece ibadet edip sonraki gün eski alışkanlıklara dönmek için değil, bir ömür boyu Allah’a daha yakın olabilmek için bir başlangıç noktası olmalıdır. Çünkü gerçek berat, sadece bu dünyada değil, ahirette Allah’ın affına mazhar olmakla elde edilir.
Allah bizleri, Berat Gecesi’nde affedilenlerden ve duaları kabul olunanlardan eylesin. Amin.
berat,kader,degisirmi
0 Yorum:
Yorum Gönder